نويسنده: آنتوني گيدنز
مترجم: منوچهر صبوري




 

اشتباهي جدي خواهد بود که به کجروي به کلي با ديدي منفي بنگريم. جامعه اي که بر اين واقعيت واقف است که انسانها ارزشها و علايق گوناگوني دارند بايد جايي براي افراد يا گروههايي در نظر بگيرد که فعاليتهايشان با هنجارهايي که اکثريت از آنها پيروي مي کند، همنوايي ندارد. غالباً کساني که از شيوه هاي رسمي پيروي مي کنند به افرادي که در سياست، علم، هنر و زمينه هاي ديگر انديشه هاي نو پديد مي آورند با سوء ظن مي نگرند. براي مثال، آرمانهاي سياسي که در انقلاب آمريکا پديد آمد- آزادي فرد و برابري فرصتها- با مقاومت شديد افراد بسياري در آن زمان روبه رو گرديد، با وجود اين آنها اکنون در سراسر گيتي پذيرفته شده اند. انحراف از هنجارهاي مسلط يک جامعه نيازمند شهامت و ثبات عزم است، اما اغلب نقشي اساسي در پديد آوردن فرايندهاي دگرگوني داشته است که بعداً معلوم شده به سود عموم بوده است.
آيا "کجروي زيان آور" بهايي است که هر جامعه که در آن امکان قابل ملاحظه براي اشتغال افراد به فعاليتهاي ناهمنواگر وجود دارد، بايد بپردازد؟ براي مثال، آيا ميزان زياد خشونت تبهکارانه هزينه اي است که در جامعه در مقابل آزاديهاي فردي که شهروندانش از آنها بهره مند هستند اخذ مي گردد؟ برخي مسلماً همين نظر را بيان کرده، استدلال مي کنند که جرايم خشن در جامعه اي که در آن تعاريف انعطاف ناپذير همنوايي به کار بسته نمي شود، اجتناب ناپذير است. اما اين نظر هنگامي که به دقت بررسي شود چندان درست به نظر نمي رسد. در بعضي جوامع که در آنها دامنه گسترده اي از آزاديهاي فردي شناخته شده است، و فعاليتهاي کجروانه تحمل مي شود (مانند هلند)، ميزان جرايم خشن اندک است. برعکس، کشورهايي که دامنه آزادي فردي در آنها محدود است (مانند آفريقاي جنوبي) ممکن است سطح بالايي از خشونت نشان دهند.
جامعه اي که نسبت به رفتار کجروانه تحمل نشان مي دهد دچار شکاف اجتماعي نمي گردد. اما دستيابي به اين امر احتمالاً هنگامي ممکن است که آزاديهاي فردي با عدالت اجتماعي همراه گردد- در يک نظم اجتماعي که نابرابريها به طور آشکار بزرگ نيستند، و فرصت زندگي کامل و رضايتبخشي براي همه به طور کلي وجود دارد. اگر آزادي با برابري هماهنگ نگردد و اگر بسياري از مردم زندگي خود را تا حد زيادي تهي از ارضاي شخصي بيابند، بسيار محتمل است که رفتار انحرافي متوجه هدفهايي گردد که از نظر اجتماعي ويرانگرند.
منبع مقاله:
گيدنز، آنتوني، (1376)، جامعه شناسي، ترجمه ي منوچهر صبوري، تهران: نشر ني، چاپ بيست و هفتم: 1391.